Lexique des orf vres bruxellois du XVIIe si cle / Lexicon van de Brusselse edelsmeden uit de 17de eeuw - Edmond Roobaert

Het niet zo talrijk bewaard gebleven, Brussels edelsmeedwerk uit de 17de eeuw is voldoende bekend en beschreven. Daarentegen is nog geen omvattend onderzoek gepubliceerd over de producenten van die kunstvoorwerpen. Hier wordt het resultaat van een jarenlang en systematisch archiefonderzoek te kennen gegeven naar het leven en het werk van 466 edelsmeden die in de loop van die eeuw als goud-of zilversmid werkzaam zijn geweest in de Brabantse hoofdstad. De voornaamste bron van inkomsten waren voor al de beoefenaars van de edelmeedkunst uiteraard de bestellingen die ze van verschillende zijden mochten uitvoeren. In eerste instantie waren er de aankopen van kerkelijk en burgerlijk zilverwerk door de openbare besturen, van het Hof, de hofhouding en de rekenkundige diensten van het centraal bestuur. Meerdere gouverneurs-generaal hadden hun eigen hofgoudsmid of schonken, bij Brusselse goudsmeden gekocht, kerkelijk zilver aan de plaatselijke kloosters en kerken. De regionale instellingen, zoals de Raad van Brabant, bestelde zegels en stempels bij Brusselse goudsmeden. De Brusselse magistraat had een eigen stadsschilder maar geen geatitreerde edelsmid. Voor het onderhoud en de herstellingen van het eigen stadszilver, de bestelling van zilveren bekers voor verdienstelijke stadsambtenaren en voor leden van het stadsbestuur die het peterschap hadden aanvaard over een zevende zoon van een Brussels burger, werd eveneens een beroep gedaan op gekende en plaatselijke edelsmeden. Dank zij de bewaard gebleven minuten van Brusselse notarissen leren wij ook de contracten kennen waarbij burgers allerlei edelsmeedwerk bestellen bij goudsmeden in de stad. Het ambacht van goudsmid werd dikwijls bedreven in een beperkt familiaal kader, in die zin dat het van vader op (schoon)zoon, of op een nader familielid werd overgedragen. Uiteindelijk zijn er nog enkele bijkomstige gegevens te vermelden, zoals de woon- en werkplaats van de Brusselse edelsmeden. Toeval of niet, meerdere beoefenaars van dit kunstambacht woonden op de Grasmarkt. Eigenaardig genoeg wordt er geen enkel zilversmid vermeld die zijn woning had op het Zilversmidstraatje. Anderen waren eigenaars van hun huis, of verhuurden huizen in hun bezit. Betrekkelijk veel edelsmeden waren huurders en betaalden een uiteenlopende, waarschijnlijk met de aard van de buurt samenhangende huur. De uithangborden van hun huizen houden niet altijd een onmiddellijk verband met de aard van hun beroep. Het Gulden Slot, de Gulden Fontein, de Diamant zijn van die aard. Toepasselijker was uiteraard de drie Coppen (drie Bekers, trouwens een element van het wapenschild van het ambacht) op de Grasmarkt, de Peerlen Krans (Parelenkrans), het Juweel, de Gulden Wereld op het Kantersteen, en uiteraard het eigen ambachtshuis huis de Spiegel, bij het bombardement van de stad in 1695 grotendeels vernield en met zware leningen opgenomen door het ambacht, weder opgebouwd. Het boek eindigt met een daaruit voortvloeiende index, verdeeld in vijf categorie n: - 1885 namen van personen; - 259 ambachten, beroepen en functies; - 145 technische begrippen en zakenregister; - 464 toponymen; - 222 uithangborden.
hardcover, 159 pages, 29,2 x 22,2 cm, Dutch/French/German, English in separate attachment. ISBN 9782874571091. [Auteur: Edmond Roobaert] [Pagina's: 159] [Uitgever: Brussel, safran, 2019] [Jaar: 1885] [Titel: Lexicon van de Brusselse edelsmeden uit de 17de eeuw]

Les rares pi ces d'orf vrerie bruxelloise du XVIIe si cle conserv es sont suffisamment connues et d crites. En revanche, aucune recherche approfondie n?a encore t publi e sur les producteurs de ces ?uvres d?art. C'est le r sultat d'ann es de recherches syst matiques dans les archives sur la vie et le travail de 466 orf vres qui ont travaill comme orf vres ou orf vres dans la capitale braban onne au cours de ce si cle. La principale source de revenus de tous les praticiens de l'art de l'orf vrerie tait bien entendu les commandes qu'ils taient autoris s ex cuter de diff rentes parts. Il y eut d'abord les achats d'argenterie eccl siastique et civile par les pouvoirs publics, la Cour, la Maison royale et les services comptables du gouvernement central. Plusieurs gouverneurs g n raux poss daient leur propre orf vre de cour ou faisaient don de l'argent eccl siastique achet aupr s des orf vres bruxellois aux monast res et glises locaux. Les institutions r gionales, comme le Conseil du Brabant, commandent des sceaux et des cachets aux orf vres bruxellois. Le magistrat bruxellois avait son propre peintre municipal mais pas d'orf vre titr . Des orf vres renomm s et locaux ont galement t sollicit s pour l'entretien et la r paration de l'argenterie de la ville, la commande de coupes en argent pour les fonctionnaires municipaux m ritants et pour les membres du conseil municipal qui avaient accept le parrainage d'un septi me fils d'un Bruxellois. . Gr ce aux proc s-verbaux conserv s des notaires bruxellois, on conna t galement les contrats en vertu desquels les citoyens commandent toutes sortes d'argenterie aux orf vres de la ville. Le m tier d'orf vrerie tait souvent exerc dans un contexte familial restreint, dans le sens o il se transmettait de p re en gendre ou un proche parent. Enfin, il y a quelques d tails suppl mentaires mentionner, comme la r sidence et le lieu de travail des orf vres bruxellois. Co ncidence ou non, plusieurs pratiquants de ce m tier vivaient sur le Grasmarkt. Curieusement, aucun orf vre n'est mentionn qui avait sa maison dans la Zilversmidstraatje. D?autres taient propri taires de leur logement ou louaient leur logement. Relativement nombreux les orf vres taient locataires et payaient des loyers variables, probablement li s la nature du quartier. Les signes de leurs maisons n'ont pas toujours de rapport imm diat avec la nature de leur profession. Le Ch teau d'Or, la Fontaine d'Or, le Diamant sont de cette nature. Les trois Coppen (trois coupes, d'ailleurs, un l ment des armoiries de l'artisanat) sur le Grasmarkt, les Peerlen Krans (couronne de perles), le Juweel, le Gulden Wereld sur le Kantersteen et bien s r taient plus appropri s. la propre maison artisanale Huis de Spiegel, en grande partie d truite lors du bombardement de la ville en 1695 et reconstruite gr ce de lourds emprunts contract s par le commerce. Le livre se termine par un index r sultant, divis en cinq cat gories : - 1885 noms de personnes ; - 259 m tiers, professions et fonctions ; - 145 termes techniques et registre des entreprises ; - 464 toponymes ; - 222 panneaux.
hardcover, 159 pages, 29,2 x 22,2 cm, Dutch/French/German, English in separate attachment. ISBN 9782874571091. [Auteur: Edmond Roobaert] [Pagina's: 159] [Uitgever: Brussel, safran, 2019] [Jaar: 1885] [Titel: Lexique des orf vres bruxellois du XVIIe si cle / Lexicon van de Brusselse edelsmeden uit de 17de eeuw]